Bronzen glijlager

Techniekgids // Lagertechniek // Glijlagers // Bronzen glijlager

Wat is een bronzen glijlager?

Een bronzen glijlager is een type lager veelal een huls dat wordt gebruikt in machines en mechanismen om wrijving te verminderen en de beweging van onderdelen te vergemakkelijken. Bronzen glijlagers worden veelal toegepast in situaties met middelhoge belastingen en lage tot matige snelheden zijn.

De eigenschappen van bronzen glijlagers?

Geschikt voor lage toerentallen
Geschikt voor oscillerende bewegingen
Verkrijgbaar in verschillende legeringen
Voor middelhoge belastingen
Ongevoelig voor verontreiniging
Geschikt voor corrosieve omgevingen
Bij lage snelheid geschikt voor schokbelastingen en vibraties
Eenvoudig na te bewerken

Waar worden glijlagers van brons toegepast?

Lineaire toepassingen
Algemene machinebouw
Offshore industrie
Kraaninstallaties
Roerassen
Schroefassen

Waar worden bronzen glijlagers van gemaakt?

Gedraaide bronzen glijlagers zijn gemaakt uit CuSn7Zn4Pb7 continue gegoten brons. Dit materiaal bestaat voor 85% uit koper en heeft zeer goede glijeigenschappen.

Daarnaast zijn er nog verschillende brons legeringen zoals RG12 (CuSn12) of aluminiumbrons (CuAl10Ni). Deze laatste is in combinatie met PTFE smeerstiften zeer geschikt voor toepassingen in corrosieve (zoutwater) omgeving.

Naast het materiaal RG7 zijn ook andere legeringen leverbaar.

RG12 (CuSn12) lagerbus

Corrosie en zeewaterbestendig, goede slijtvastheid en bestand tegen hogere vlaktedrukken.RG12 heeft hogere mechanische waarden dan RG7. Tin, lood- en zinkgehalte is daarentegen lager. Hierdoor zijn de noodloopeigenschappen en bewerkbaarheid wat minder. Deze legering wordt toegepast bij glijlagers met hogere omtreksnelheden zwaarder belasting. Daarnaast wordt dit materiaal ook ingezet bij: Zwaar belaste worm- en tandwielen, koppelingsonderdelen en draadbussen.

Aluminium brons (CuAl10Ni) lagerbus

Aluminiumbrons is uitstekend corrosie en zeewater bestendig en is zeer slijtvast. Geschikt voor toepassingen in agressieve omgevingen. Door het ontbreken van lood en zink moeten glijlagers van aluminiumbrons goed gesmeerd worden. Aluminiumbrons heeft hoge mechanische waarden bij zowel lage als hogere temperaturen. Typische toepassingen van het aluminiumbrons zijn hoogbelaste lagers, leibaan-profielen, spindelmoeren, tandwielen en roerbussen.

Materiaal van de as

Bij voorkeur worden er geslepen assen toegepast met een hardheid die 100 HB hoger ligt dan de hardheid van het lagermateriaal. Rvs is minder geschikt als tegenloop materiaal. Dit heeft te maken met de minder goede glij eigenschappen. In een corrosieve omgeving zou verchromen een oplossing kunnen bieden.

Wat is de PV waarde van een glijlager?

De “PV-waarde” is een belangrijke parameter die wordt gebruikt om de maximale belasting en snelheid te beoordelen die een glijlager kan verdragen zonder overmatige slijtage of falen.

De belasting (P) wordt meestal uitgedrukt in N/mm² (Newton per vierkante millimeter) en kan de totale kracht omvatten die op het glijlager wordt uitgeoefend, evenals eventuele externe belastingen zoals trillingen, schokken of zijdelingse krachten.

De snelheid (V) wordt meestal uitgedrukt in m/s (meter per seconde) en verwijst naar de rotatie of lineaire snelheid van het glijlager.

De PV-waarde wordt vaak gebruikt om het juiste glijlagermateriaal en -ontwerp te selecteren op basis van de specifieke toepassingsvereisten. Verschillende materialen hebben verschillende PV-limieten, wat aangeeft hoeveel belasting en snelheid ze kunnen weerstaan voordat de prestaties en levensduur van het glijlager worden aangetast. Bij het selecteren van een glijlager is het belangrijk om de PV-waarde van het lager af te stemmen op de werkelijke belastingen en snelheden waaraan het zal worden blootgesteld, om ervoor te zorgen dat het lager betrouwbaar en duurzaam functioneert.

Gebruik de volgende formules bij de keuze van een bus voor uw toepassing:

Bereken de waarde van PV van uw toepassing door PV = P ✕ V
Bepaal de oppervlaktesnelheid (V) op basis van:

V = 0,262 × rpm × D

rpm: asomwentelingen / minuut
D: diameter van de schacht (in inches).

Eenheidsdruk, P = Totale belasting (lbs)/Contactoppervlak (in²)

Contactoppervlak = D x L

L: Lengte bussen

Dus de PV waarde is N/mm² x m/s

Glijlager monteren

Bij voorkeur dient het lagerhuis aan de zijde waar het lager wordt ingeperst voorzien te zijn van een afschuining. Dit ten behoeve van een goede geleiding. Bronzen lagers kunnen makkelijk beschadigd raken. Gebruik dus geen hamer en sla nooit op de lagerbussen tijdens het monteren. Hierbij kunnen deeltjes uitbreken. Gebruik bij voorkeur een montagedoorn.

Brons lager met smeergroef

Het kiezen van het juiste type bronzen lagergroef is cruciaal voor een optimale prestatie en een lange levensduur. Verschillende groeftypen bieden verschillende voordelen, afhankelijk van de specifieke toepassing, belastbaarheid en omgevingsfactoren.

Gesloten groeven: Deze groeven zijn volledig afgesloten, wat betekent dat het smeermiddel binnen de groef gevangen blijft en niet kan ontsnappen. Dit kan nuttig zijn in toepassingen waar er beperkte smering beschikbaar is, omdat de gesloten groef helpt om het smeermiddel vast te houden en ervoor te zorgen dat het gelijkmatig over het draagvlak wordt verdeeld.

Open groeven: Deze groeven zijn aan één of beide zijden open, waardoor het smeermiddel vrijelijk over het draagvlak kan stromen. Dit kan gunstig zijn in toepassingen waar veel smeermiddel beschikbaar is, omdat de open groef helpt voorkomen dat het smeermiddel vast komt te zitten en overmatige warmteopbouw veroorzaakt.

De vorm en geometrie van de groeven kunnen ook variëren afhankelijk van de specifieke toepassing. Sommige groeven kunnen bijvoorbeeld zijn ontworpen om een betere verdeling van het smeermiddel te bevorderen, terwijl andere geoptimaliseerd kunnen zijn voor toepassingen met hoge snelheid of zware belasting. Over het algemeen is de selectie van het geschikte groeftype en de geometrie een belangrijke overweging bij het ontwerpen van een bronzen bus voor een bepaalde toepassing.

Gesloten groef voor vetsmering	Omschrijving	Voordelen	Nadelen	Toepassingen
Enkele lus	Enkele lusgroef bestaat uit een enkele groef die spiraalvormig rond het lageroppervlak loopt.	Dit patroon is geschikt voor toepassingen met lage belasting, waarbij de smering gelijkmatig over het oppervlak van het lager moet worden verdeeld.	Minder geschikt voor toepassingen met hoge belasting. Geeft mogelijk niet voldoende smering in gebieden met hoge druk. Lastig te produceren.	Algemeen lager, geschikt voor gematigde belastingen en snelheden.
Dubbele lus	Twee groeven die spiraalvormig rond het lageroppervlak lopen.	Zorgt voor een betere smering in gebieden met hoge druk. De dubbele lusgroef is ook effectiever in het voorkomen van de ophoping van vuil in het lageroppervlak.	Lastig te produceren	Worden voor draaiende assen toegepast met hoge belasting.
Rechte groeven	Eenvoudige, rechte groeven die parallel lopen aan het draagvlak.	Gemakkelijk te produceren; goede olieverdeling; effectief voor gematigde belastingen en snelheden.	Niet zo effectief bij hoge belastingen en snelheden; kan extra groeven vereisen voor optimale smering.	Algemeen lager, geschikt voor gematigde belastingen en snelheden.
Cirkelvormige groef	cirkelvormige groef	Uitstekende olieverdeling; zorgt voor gelijkmatige ontwikkeling van de olielaag; effectief bij hoge snelheden.	Meer complex productieproces; kan vaker smering vereisen.	Toepassingen met hoge snelheden, draaiende assen en apparatuur met hoge toerentallen.
Rechte en cirkelvormige groef	Het rechte en ronde groeftype is een combinatie van de rechte en cirkelvormige groeftypes.	Dit patroon biedt zowel een goede smeerverdeling als een hoog draagvermogen. Bijzonder effectief in toepassingen waarbij de belasting op het lager regelmatig veranderd.	Complex productie proces	ideaal voor een breed scala aan toepassingen.
Achtvormige groef	Twee groeven die elkaar kruisen in een figuur 8-patroon.	Het zorgt voor een betere smering van gebieden met hoge druk. Dit groeftype is ook effectief in het voorkomen van vuilophoping in het lageroppervlak.	Complex productie proces	Voor toepassingen die een hoge belastbaarheid vereisen en worden blootgesteld aan zware omstandigheden.
Dubbele achtvormige groef	Vergelijkbaar met het figuur 8-groeftype, maar met twee kruisende figuur 8-patronen	Efficiënte olieverdeling; verbeterde draagkracht; geschikt voor oscillerende en heen-en-weer gaande bewegingen.	Zeer complex productie proces	Zware toepassingen, oscillerende en heen-en-weer gaande bewegingen, hoge belastingen.

Smeermiddel

Solid Lubricants	Features
Grafiet+additieven	Goede slijtageprestaties en chemische stabiliteit, temperatuurlimiet 400 ℃	Geschikt voor algemene machines en onder atmosfeer
PTFE+additieven	Laagste wrijvingscoëfficiënt en goede watersmering, temperatuurlimiet 300 ℃	Geschikt voor water- en zeewatersmeermiddel, zoals schepen

Bronzen lagers met vaste smeerstiften

Tegenwoordig zijn er onderhoudsvriendelijke varianten leverbaar. Zo worden bronzen lagers vanuit de fabriek al voorzien van smeerstiften in vaste vorm. Lees meer over glijlager brons met smeerstiften.

Cilindrische lagerhuls of kraagbus

Indien er een gecombineerde belasting op het lager komt kan een kraaglager geïnstalleerd worden. Deze lagerbus heeft de mogelijkheid om een axiale belasting op te vangen in één richting.

groove bronze bearings

Specificaties van brons

Hieronder vind je een tabel met de algemene eigenschappen van bronzen lagers. Afhankelijk van de samenstelling van het materiaal kunnen de gegevens afwijken. Controleer bij kritische toepassingen de exacte specificaties in de documentatie van de betreffende fabrikant.

De waarden kunnen per fabrikant verschillen	Brons RG7 (CuSn7ZnPb7)	Brons Gbz12 of RG12 (CuSn12)	Aluminium brons (CuAl10Ni)
Temperatuurbereik (°C)	-40 / +200	-40 / +200	-40 / +300
Wrijvingscoëfficiënt (μ)	0,2 / 0,25	0,05 / 0,2	0,14 / 0,16
Max vlaktedruk dynamisch (N/mm2)	40	80	125
Max vlaktedruk statisch (N/mm2)	80	160	250
Toelaatbare glijsnelheid (m/s)	≤ 0,5	≤ 2,5	≤ 3
As ruwheid (Ra, μ)	≤ 1,0	0,2 – 0,8	0,2 – 0,8
Hardheid van de as HB	> 175	> 250	> 300
Astolerantie	e7-e8	f7	f7
Huistolerantie	H7	H7	H7