Hoe kies je het juiste glijlager?
Hoe werkt een glijlager en wat zijn de eigenschappen van een lagerbus?
Een glijlager is een lager waarbij de as in het lager glijdt. Het lager heeft als doel belasting met een draaiende, lineaire of oscillerende beweging op te vangen Dit in tegenstelling tot een wentellager, waarbij zich tussen de as en de boring rollende elementen bevinden. Hierdoor hebben glijlagers een rustigere werking dan lagers met rolelementen. Ze zijn goedkoper en hebben minder ruimte nodig. Wel is er een grotere wrijving tussen de oppervlakken, wat tot een groter energieverbruik in de machine kan leiden.
De 10 belangrijkste kenmerken van een glijlager
- Kleine inbouwruimte benodigd
- Hoge draaggetallen
- Relatief goedkoop
- Makkelijk verkrijgbaar
- Zeer grote variatie in materiaalkeuze
- Veelal assen van hoogwaardige kwaliteit benodigd
- Glijlagers kunnen zeer beperkt uitlijn fouten opvangen
- geschikt voor lagere toerentallen
- relatief hoge wrijving door groot contactvlak
- Door standaardisatie zijn verschillende merken onderling uitwisselbaar
Hoe kies je het juiste lager?
Het is belangrijk om te weten wat de bedrijfsomstandigheden zijn waarin een lager moet functioneren. Deze kan namelijk een grote invloed hebben op de prestaties en levensduur. Denk bijvoorbeeld aan:
Extreme temperaturen (schommelingen)
Trillingen of stotende belastingen
Pendelende (heen en weer gaande) bewegingen
Corrosieve omstandigheden
Vlaktedruk berekenen van een lagerhuls of taatsschijf
Het is belangrijk om rekening te houden met de belasting. Een verkeerde lagerkeuze heeft een grote invloed op de werking en levensduur. Om het juiste lager materiaal en de grootte van het lager te bepalen speelt de lagerbelasting een belangrijke rol. Met onderstaande formule kan de vlaktedruk op het materiaal berekend worden.
LAGERBUSSEN
p = F / ( d x b )
p = vlaktedruk N/mm2
F = belasting (N)
d = boring diameter bus (mm)
b = lengte bus
GLIJLAGERSCHIJF
p = F / A
p = vlaktedruk N/mm2
F = belasting (N)
A = oppervlakte axiaalschijf ( π/4 * D2 – d2 )
d = boring diameter (mm2)
D = buiten diameter (mm2)
π = pi (3,14…)
Glijsnelheid van een lager berekenen
Ook het toerental speelt een rol in de keuze van het juiste glij materiaal. Om tot het juiste materiaal en smeermiddel te komen dient het toerental omgezet te worden naar de bijbehorende omtreksnelheid. Met onderstaande formule kan de glijsnelheid berekend worden.
v = n x π x d / 60000
v = glijsnelheid (m/s)
d = asdiameter (mm)
π = Pi (3,14)
n = toerental (omw/min)
Glijlager smeren
Door de jaren heen zijn er flinke ontwikkelingen geweest op het gebied van smering. Zo is er een grote variatie in zelfsmerende en onderhoudsvrije materialen. Ook zijn er glijlagers op de markt die voorzien zijn van smeerstiften. Met de huidige kennis en nauwkeurige productie methodes worden glijlagers tegenwoordig klant specifiek gemaakt. Door verschillende materialen en vet soorten te combineren is er voor nagenoeg elke toepassing wel een glijmateriaal samen te stellen.
Materiaal van een glijlager. Welk uitvoering past het best in jouw toepassing?
- Brons Loodbrons: CuSn7ZnPb (Rg7) / CuPb15Sn / CuPb10Sn / CuPb20Sn
- Tinbrons: CuSn10 / CuSn12 / CuSn12Pb
- Fosforbrons: CuSn6 / CuSn8
- Aluminium: 7075 28ST 51 ST
- Aluminiumbrons: CuAl10Ni / CuAl11Ni
- Kunststof: PP / Feroform T814 / F363
- Composiet: Orkot / CY160LS / RG3 / ACM L7M/G L2M/G L1G
| Materiaal soort | Sinterbrons | PTFE staal/ brons mantel | POM staal/ | Brons met smeerstift | Gerold brons | PTFE Polyamide | Composiet weefsel | Brons |
| Onderhoudsvrij | + | ++ | + | ++ | 0 | ++ | ++ | – |
| Zelf smerend | + | ++ | + | ++ | – | ++ | ++ | – |
| Corrosiebestendig | 0 | 0 | 0 | 0 | + | ++ | ++ | + |
| Hoge belasting | – | + | ++ | ++ | 0 | 0 | ++ | 0 |
| Stotende belasting en trillingen | 0 | 0 | 0 | ++ | + | – | ++ | + |
| Hoge glijsnelheid | ++ | + | + | – | 0 | 0 | – | – |
| Lage wrijving | + | ++ | ++ | 0 | – | 0 | ++ | – |
| Matige as oppervlaktekwaliteit | – | – | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | + |
| Minder gevoelig voor scheefstelling | 0 | – | 0 | + | 0 | 0 | + | + |
| Hoge temperaturen | – | ++ | 0 | ++ | + | – | + | + |
| Verontreinigde omgeving | 0 | – | 0 | 0 | ++ | – | + | + |
| Lage prijs | + | ++ | ++ | 0 | + | ++ | – | 0 |
Verschillende termen voor een glijlager
Om het allemaal ingewikkeld te houden hebben we lang niet altijd éénduidige benamingen voor een aandrijfcomponent. Zo kom je verschillende handelsnamen tegen in de markt.
LAGERBUSSEN
Glijbus
Lagerbus
Lagerhuls
Glijhuls
Glijlager bus
Oiles lagerbus
Oiles lager
Flenslager
Glijlager met flens
Flensbus
Flenshuls
Oiles flensbus
AXIAAL LAGERS
Taats schijf
Axiaal schijf
Aanloopschijf
Glijplaat
Taatslager
Glijstrip
Taatsplaat
Oiles glijplaat
Lees meer over glijlagers
Bronzen glijlager gerold
Glijlager brons met smeerstiften
PTFE glijlager
