Hoe werkt een glijlager en wat zijn de eigenschappen van een lagerbus?
Een glijlager is een lager waarbij de as in het lager glijdt. Het lager heeft als doel belasting met een draaiende, lineaire of oscillerende beweging op te vangen Dit in tegenstelling tot een wentellager, waarbij zich tussen de as en de boring rollende elementen bevinden. Hierdoor hebben glijlagers een rustigere werking dan lagers met rolelementen. Ze zijn goedkoper en hebben minder ruimte nodig. Wel is er een grotere wrijving tussen de oppervlakken, wat tot een groter energieverbruik in de machine kan leiden.
GLIJLAGERS
Hoe kies je het juiste lager?
De 10 belangrijkste kenmerken van een glijlager
Kleine inbouwruimte benodigd
Hoge draaggetallen
Relatief goedkoop
Makkelijk verkrijgbaar
Zeer grote variatie in materiaalkeuze
Veelal assen van hoogwaardige kwaliteit benodigd
Glijlagers kunnen zeer beperkt uitlijn fouten opvangen
geschikt voor lagere toerentallen
relatief hoge wrijving door groot contactvlak
Door standaardisatie zijn verschillende merken onderling uitwisselbaar
Wat zijn de bedrijfsomstandigheden?
Het is belangrijk om te weten wat de bedrijfsomstandigheden zijn waarin een lager moet functioneren. In de keuze van het juiste lagermateriaal is deze factor mede bepalend. Deze kan namelijk een grote invloed hebben op de prestaties en levensduur. Denk bijvoorbeeld aan:
Extreme temperaturen (of schommelingen)
Trillingen en/of stotende belastingen
Pendelende (heen en weer gaande) bewegingen
Corrosieve omstandigheden
Chemische bestendigheid
Wat is de belasting?
Om het juiste lager materiaal en de grootte van het lager te bepalen speelt de lagerbelasting een belangrijke rol. Met onderstaande formule kan de vlaktedruk op het materiaal berekend worden.
LAGERBUSSEN
p = F / ( d x b )
p = vlaktedruk N/mm2
F = belasting (N)
d = boring diameter bus (mm)
b = lengte bus
GLIJLAGERSCHIJF
p = F / A
p = vlaktedruk N/mm2
F = belasting (N)
A = oppervlakte axiaalschijf ( π/4 * D2 – d2 )
d = boring diameter (mm2)
D = buiten diameter (mm2)
π = pi (3,14…)
Wat is het toerental van de applicatie?
Ook het toerental speelt een rol in de keuze van het juiste glij materiaal. Om tot het juiste materiaal en smeermiddel te komen dient het toerental omgezet te worden naar de bijbehorende omtreksnelheid. Met onderstaande formule kan de glijsnelheid berekend worden.
v = n x π x d / 60000
v = glijsnelheid (m/s)
d = asdiameter (mm)
π = Pi (3,14)
n = toerental (omw/min)
Glijlager smeren
Door de jaren heen zijn er flinke ontwikkelingen geweest op het gebied van smering. Zo is er een grote variatie in zelfsmerende en onderhoudsvrije materialen. Ook zijn er glijlagers op de markt die voorzien zijn van smeerstiften. Met de huidige kennis en nauwkeurige productie methodes worden glijlagers tegenwoordig klant specifiek gemaakt. Door verschillende materialen en vet soorten te combineren is er voor nagenoeg elke toepassing wel een glijmateriaal samen te stellen.
Waar wordt een glijlager van gemaakt?
Brons Loodbrons: CuSn7ZnPb (Rg7) / CuPb15Sn / CuPb10Sn / CuPb20Sn
Tinbrons: CuSn10 / CuSn12 / CuSn12Pb
Fosforbrons: CuSn6 / CuSn8
Aluminium: 7075 28ST 51 ST
Aluminiumbrons: CuAl10Ni / CuAl11Ni
Kunststof: PP / Feroform T814 / F363
Composiet: Orkot / CY160LS / RG3 / ACM L7M/G L2M/G L1G
Verschillende benamingen voor een glijlager
Om het allemaal ingewikkeld te houden hebben we lang niet altijd éénduidige benamingen voor een aandrijfcomponent. Zo kom je verschillende handelsnamen tegen in de markt.
LAGERBUSSEN
Glijbus
Lagerbus
Lagerhuls
Glijhuls
Glijlager bus
Oiles lagerbus
Oiles lager
FLENSLAGERS
Flenslager
Glijlager met flens
Flensbus
Flenshuls
Oiles flensbus
AXIAAL LAGERS
Taats schijf
Axiaal schijf
Aanloopschijf
Glijplaat
Taatslager
Glijstrip
Taatsplaat
Oiles glijplaat
Glijlager kiezen. Welk materiaal past het best in jouw toepassing? Hier vind je een overzicht tabel van de verschillende materialen.
| Materiaal soort | Sinterbrons | PTFE stalen/bronzen mantel | POM stalen/bronzen mantel | Brons met smeerstiften | Gerold brons | PTFE Polyamide | Composiet weefsel | Brons |
| Onderhoudsvrij | + | ++ | + | ++ | 0 | ++ | ++ | – |
| Zelf smerend | + | ++ | + | ++ | – | ++ | ++ | – |
| Corrosiebestendigheid | 0 | 0 | 0 | 0 | + | ++ | ++ | + |
| Hoge belasting | – | + | ++ | ++ | 0 | 0 | ++ | 0 |
| Stotende belasting en trillingen | 0 | 0 | 0 | ++ | + | – | ++ | + |
| Hoge glijsnelheid | ++ | + | + | – | 0 | 0 | – | – |
| Lage wrijving | + | ++ | ++ | 0 | – | 0 | ++ | – |
| Matige as oppervlaktekwaliteit | – | – | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | + |
| Minder gevoelig voor scheefstelling | 0 | – | 0 | + | 0 | 0 | + | + |
| Hoge temperaturen | – | ++ | 0 | ++ | + | – | + | + |
| Verontreinigde omgeving | 0 | – | 0 | 0 | ++ | – | + | + |
| Lage prijs | + | ++ | ++ | 0 | + | ++ | – | 0 |
AANDRIJFTECHNIEK MECHANISCH