Inhoudsopgave
Wat is een conische spanset en hoe werkt deze klem verbinding?
Spansets geven een spelingsvrije verbinding tussen as en naaf. Veelal bestaat een conisch spanelement uit een binnen en buiten bus. Deze worden d.m.v. bouten over elkaar heen getrokken. Hierdoor worden binnen en buitenzijde uit elkaar gedrukt. De spanset wordt in de naaf van een aandrijfelement gemonteerd. Een spiebaan is hierbij niet nodig. Er ontstaat frictie door de klemming tussen as en naaf. Met een dergelijke klemnaaf kunnen hoge overdraagbare koppels worden bereikt.
Kenmerken van een spanelement
- Bestand tegen axiale, radiale en schokkende belastingen.
- Eenvoudige montage
- Veel verschillende uitvoeringen
- Nastelbaar
- Geschikt voor pendelende (oscillerende) bewegingen
- Veelal eenvoudige bewerking (geen spiebaan nodig)
- Niet alle type’s zijn zelf centrerend
- Hoge mate van standaardisatie
- Spelingsvrij
- Ook geschikt voor axiale krachten
- Niet alle type spanelementen zijn symmetrisch en kunnen bij hogere toerentallen trillingen veroorzaken
- Er is veelal meer ruimte tussen naaf en as nodig dan bij een spiebaanverbinding.
Conische spansets worden toegepast bij de montage van:
- V-snaarschijven
- Tandriemschijven
- Kettingwielen
- Kabeltrommels
- Tandwielen
- Hefboom installaties
- Askoppelingen
Maattoleranties en oppervlakteruwheid van de as en naaf
Om het maximaal toelaatbare koppel te bereiken van een conisch spanelement is het van belang de voorgeschreven maattoleranties aan te houden. Veelal wordt een H8 passing aangehouden. Ook de oppervlakte ruwheid heeft invloed op het overdraagbaar koppel. In veel gevallen wordt hier Rz ≤16 aangegeven.
Conisch spanelement kiezen. Met welke factoren moet je rekening houden?
Bij het selecteren van de juiste koppeling zijn onderstaande factoren van belang:
- Koppel: Het koppel is een maat voor het rotatie-effect van een kracht. Eenheid voor koppel is de newtonmeter (Nm). Het koppel bepaald deels de grootte en type van de spanset.
- Externe factoren. Is de aandrijving onderhevig aan trillingen of stotende belastingen? Dit heeft invloed op de veiligeids factor van de spanset.
- Inbouwruimte.
- Diameter van de as en naaf. Bij een Amerikaanse of Engelse machine kun je te maken hebben met inch maten. Niet alle fabrikanten produceren spansets in imperiale maten.
- Omgeving: Extreme temperaturen, chemische of corroderende vloeistoffen
- Algemene informatie over as-naafverbindingen
Spanset monteren
Maak de as, naaf en spanset schoon. Controleer de as- en naaftolerantie. Contactvlekken en spanset licht in oliën (eventueel onderdompelen). Geen teflon, silicone of MoS2 gebruiken. Volg de aanhaalcyclus in het voorschrift. Bij een aantal type spanelementen is er sprake van axiale verplaatsing bij aanhalen van de bouten van het spanelement. Hier dient vooraf rekening mee gehouden te worden. Dit om te voorkomen dat aandrijfelementen uit lijn komen te staan.
Spanelement centreren
Niet alle conische spansets zijn zelf-centrerend. Dit betekend dat, bij montage in een doorlopend gat, kans op slingering bestaat. Om dit te voorkomen, worden deze spanelementen in een kamer gemonteerd.
Hydraulische spanset
Naast de mechanische frictie verbinding is er ook een hydraulische variant op de markt. Hierbij wordt doormiddel van een schroef of plunjer olie in een dubbel wandige bus gedrukt. Daardoor zet de bus uit en klemt zich vast tussen as en naaf. Dit type klembus is zelfcentrerend en heeft geen axiale verplaatsing bij montage. Zo kan een exacte afstelling worden verkregen. Ze hebben een compacte bouwvorm en hebben een snelle montage en demontage methode door een gering aantal spanbouten. Echter, as- naaf verbindingen met hydraulische klembussen kosten meer dan de mechanische uitvoeringen.
Wat is het koppel en hoe bereken je deze kracht?
Koppel is een rotatie-effect dat een as in een ronddraaiende beweging zet. De rotatie kracht wordt uitgedrukt in Newton meter (Nm). De waarde is sterk afhankelijk van het toerental.
Het nominale koppel* wordt berekend aan de hand van onderstaande formule.
Tn [Nm] = 9550 * P [KW]
n [1/min]
- Tn [Nm] Nominaal koppel
- P [KW] Vermogen
- n [1/min] Toerental per minuut
- fs Service factor
* Nominaal koppel Tn [Nm] = Het koppel dat overgebracht wordt bij een constante belasting op de aandrijfas.
Het kan voorkomen dat je onderdelen soms harder moeten werken omdat een lading zwaarder is dan verwacht of omdat de productie opgevoerd moet worden. Houdt rekening met een veiligeids factor. Ook als de aandrijving onderhevig is aan trillingen of stotende belastingen. Kies in dat geval voor een zwaarder conische spanset.
Fabrikanten | merken | documentatie
- Bikon | Dobikon
- Climax | C serie
- ETP | Hyloc, Hycon, Express
- KTR | Clampex
- Peter | PSV
- Rexnord (Tollok) | TLK
- Ringfeder | RFN
- Ringspann | RLK
- Serax | Conex
- Sitspa | Sit-Lock
- TAS | Spanelementen | RVS spanelementen
Equivalenten | cross reference | interchange guide
Termen voor spanelementen
- Spanset
- Spanbus
- Spanconus
- Kegel klemset
- Conische spanset
- As- naaf element
- Klemnaaf
- Klem element
- Klembus
- Conus spanelement
- Hydraulisch spanelement
- Hydraulische spanset
- shaft locking assemblies
- Cone Clamping Elements
- Shaft hub connections
Meer as- naaf verbindingen
Klembus
Spieverbinding
