Hoe werkt een spanset en wat zijn de kenmerken van deze klem verbinding?

Spansets geven een spelingsvrije verbinding tussen as en naaf. Veelal bestaat een dergelijke spanelement uit een binnen en buiten bus. Deze wordt in de ruimte tussen cilindrische as en naaf geplaatst. Een spiebaan is niet benodigd. Klemming wordt bereikt door axiale verschuiving van conische elementen binnen in de constructie. Hierdoor worden binnen en buitenzijde uit elkaar gedrukt. Dit gaat (bij de meeste modellen) door middel van het aandraaien van (voor gemonteerde) bouten.

FABRIKANTEN EN MERKNAMEN

KTR

KTR heeft de volgende type conische spanelementen in haar programma:

Clampex 700

Documentatie KTR Clampex 700

Installatiegids KTR Clampex 700

Tollok (Rexnord)

Tollok Rexnord heeft de volgende type conische spanelementen in haar programma:

TLK 500

Documentatie Tollok TLK500

Climax

Climax heeft de volgende type conische spanelementen in haar programma:

C 600 Metrisch

Documentatie Climax C 600

Installatiegids Climax C 600

Bikon

Bikon heeft de volgende type conische spanelementen in haar programma:

Bikon 9500

Documentatie Bikon 9500

Kenmerken van een spanelement

Bestand tegen axiale, radiale en schokkende belastingen.
Eenvoudige montage
Veel verschillende uitvoeringen
Nastelbaar
Geschikt voor pendelende (oscillerende) bewegingen
Veelal eenvoudige bewerking (geen spiebaan nodig)
Niet alle type’s zijn zelf centrerend
Hoge mate van standaardisatie.

Een spanset kan toegepast worden bij de montage van:

V-snaarschijven
Tandriemschijven
Kettingwielen
Kabeltrommels
Tandwielen
Hefboom installaties
Koppelingen

Naaf bewerken voor een spanelement

Om het maximaal toelaatbare koppel te bereiken is het van belang de voorgeschreven maattoleranties aan te houden. Ook de oppervlakte ruwheid heeft invloed op het overdraagbaar koppel. In veel gevallen wordt hier Rz ≤16 aangegeven.

Spanset monteren

Maak de as, naaf en spanset schoon. Controleer de as- en naaftolerantie. Contactvlekken en spanset licht in oliën (eventueel onderdompelen). Geen teflon, silicone of MoS2 gebruiken. Volg de aanhaalcyclus in het voorschrift. Bij een aantal type spanelementen is er sprake van axiale verplaatsing bij aanhalen van de bouten van het spanelement. Hier dient vooraf rekening mee gehouden te worden. Dit om te voorkomen dat aandrijfelementen uit lijn komen te staan.

Welk spanelement is geschikt voor mijn toepassing?

De kracht die overgebracht moet worden is mede bepalend voor de uitvoering van het spanelement.

Het koppel is een maat voor het rotatie-effect van een kracht. Eenheid voor koppel is de newtonmeter (Nm). Het koppel bepaald deels de grootte en type van de spanset.

Nominaal koppel T_n [Nm] Het koppel dat overgebracht kan worden bij constante belasting op de uitgaande as en servicefactor fs = 1. De waarde is afhankelijk van het toerental.

Het nominale koppel wordt berekend aan de hand van de volgende formule. T_n [Nm] = 9550 * P [KW] / n [1/min]

Vermenigvuldig de uitkomst met de servicefactor om tot het werkelijke koppel te komen. Is de aandrijving onderhevig aan trillingen of stotende belastingen? Dit heeft invloed op de service factor van de koppeling.

T_n [Nm] Nominaal koppel
P [KW] Vermogen
n [1/min] Toerental per minuut
fs Service factor

Daarnaast is de inbouwruimte mede bepalend in de keuze.

Centreren van een spanset

Niet alle spansets zijn zelf-centrerend. Dit betekend dat, bij montage in een doorlopend gat, kans op slingering bestaat. Om dit te voorkomen, worden deze spanelementen in een kamer gemonteerd.